Ekskavatör

İş makinelerinin aktif bir şekilde kullanılmaya başlanması ile beraber artık farklı alanlarda yapılan çalışmalar çok daha hızlı ve verimli şekilde gerçekleştirilebiliyor. Kullanım genişliği ve sağladığı faydalardan ötürü vazgeçilmezler arasında kendine yer bulan ekskavatör ise yalnızca kazı işlemlerinde değil ağır olarak görülen işlemlerin büyük bir kısmında aktif olarak kullanılması ile ön plana çıkıyor. Hidrolik sisteme sahip olan bu makineler ile beraber büyük hacme sahip kayaların, toprağın ve farklı malzemelerin kazılması, bulunduğu yerden kaldırılması ve istenilen yere taşınması gibi çalışmalarda avantajlar elde ediliyor.

Birçok iş makinesine göre daha yüksek manevra kabiliyetine sahip olmasının yanı sıra çeşitli ataşmanlar ile rahatlıkla kullanılabilmesi ve yüksek düzeyde teknik donanıma sahip olması sayesinde ekskavatör modelleri küçük, orta ya da yüksek fark etmeden tüm projelerde istenilen sonuçların elde edilmesi aşamasında etkili rol oynaması ile bilinir.

Ekskavatör Nedir?

Moloz, taş, toprak gibi farklı malzemelerin kazılması, taşınması ya da boşaltılması işlemleri için özel olarak tasarlanmış, modeline göre lastik tekerlekli ya da paletli olan ve hidrolik sistem ile çalışan ağır iş makineleri ekskavatör olarak isimlendirilir. Modeller genel olarak operatör kabini, dönebilme özelliğine sahip olan üst yapı, arm, kazıcı kol ve kepçeden meydana gelir. Kullanım alanına bağlı olarak ataşman değiştirilmesine imkan tanıyan ekskavatör modelleri ile yalnızca kazı işlemlerinin yapılması mümkün olmaz. Bununla beraber kayaların kırılması, delik açılması, malzemelerin taşınması gibi farklı çalışmalar da sorunsuzca yapılır.

Ekskavatörlerin Ana Bileşenleri Nelerdir?

Kendi içerisinde farklı modellere sahip olsa da ekskavatör içerisindeki ana bileşenler sabittir. Bunların başında yürüyüş takımı geliyor. Ekskavatörün hareket etmesini sağlayan kısım palet yani yürüyüş takımı olarak isimlendirilir. Büyük bir kısmı crawler yani paletli yapıya sahiptir. Fakat son dönemlerde bazı modellerin lastik tekerlekli olarak üretildiği de görülebilir. Palet sistemi sayesinde engebeli ve zorlu arazilerde makinenin dengeli şekilde çalışması mümkün olur. Taret yani üst gövde ise kazıcı ekipmanlarını ve operatör kabinini taşırken 360 derece dönebilir. Taret, çalışmalar yapılırken kepçenin her yöne dönmesini sağlar.

Geniş görüş açısına sahip olan operatör kabini, dijital ekranlara ve ergonomik kontrollere sahiptir. Böylece operatör makineyi güvenli ve hassas şekilde yönetme imkanına sahip olur. Bom ve arm ise kazı ekipmanındaki kol kısmını meydana getirir. Üst yapıdan çıkıp ileriye doğru uzanan bom ile bomun ucuna bağlı olarak çalışan arm kepçeyi taşır. Kepçe ise kaya, moloz ve toprak gibi malzemelerin kazınması ve taşınması aşamasında kullanılır. Yapılacak olan çalışmaya bağlı olarak çeşitli ataşmanlar ilgili bölgeye takılarak kullanılabilir.

Ekskavatör Çeşitleri

Artan taleplerin en iyi şekilde yerine getirilmesi adına artık ekskavatör araştırması yapan işletmelerin karşısına farklı modellerin çıktığı görülebilir. Mevcuttaki taleplerin yerine getirilmesi adına yapılacak doğru araştırmalar ile doğru modelin seçimi mümkün hale gelmiş olur.

• Paletli Ekskavatör: Çoğunlukla ağır kazı çalışmaları için tercih edilen bu model sayesinde engebeli olan arazilerde maksimum dengenin sağlanması mümkün olur. Maden ocaklarında ve şantiyelerde sıklıkla tercih edilir.
• Tekerlekli Ekskavatör: Şehir içi yollarında ve asfalt zeminlerde kullanılır. Hareket kabiliyeti bakımından yüksek performansa sahip olsa da denge konusunda paletli ekskavatör modellerine nazaran daha zayıf olduğu bilinir.
• Long Reach Ekskavatör: Normal modellere nazaran uzun bom ve arm yapısına sahip olan bu modeller ile beraber uzak mesafelere erişim ya da derin kazı gereken çalışmalarda tercih edilirler.
• Mini Ekskavatör: Kompakt bir yapıya sahip olan bu modeller özellikle de dar alanlarda çalışabilmesi ile ön plana çıkar. Küçük kazılar, bahçe düzenlemesi gibi çalışmalarda aktif şekilde kullanılırlar.
• Yüksek Yıkım Ekskavatörü: Binaların yıkım işlemlerinin yapılacağı zamanlarda tercih edilir. Uzun ve yüksek kol yapısı sayesinde üstten yıkım işlemlerini başarılı şekilde gerçekleştirilir.
• Suda Yüzen (Amfibi) Ekskavatör: Su ve bataklık alanlarında çalışabilmesi adına tasarlanmıştır. Paletli yapısı yüzebilirdir.

Ekskavatörler Nerelerde Kullanılır?

Özel bir tasarıma sahip olmalarından dolayı, ekskavatör modelleri pek çok farklı alanda aktif olarak kullanılıyor. Bunların başında ise inşaat sektörü geliyor. Zemin tesviyesi, temel kazımı, molozların kaldırılması gibi işlemlerde kullanılır. Doğalgaz, su, kanalizasyon, elektrik hatları gibi altyapı çalışmalarındaki kanal kazıları için de sıklıkla ekskavatör tercih edilir. Madencilik alanında kömür, taş, mermer, cevher gibi malzemelerin ilgili yerlerden çıkartılarak yüklenmesi de yine bu iş makineleri sayesinde gerçekleştirilir. Binaların yıkılması, malzemelerin ayrılması, geri dönüşüm tesislerindeki yükleme ve taşıma işlemleri için de farklı ekskavatör modelleri kullanılır. Amfibi ekskavatör modelleri ile de gölet, baraj, kanal açma ve nehir temizliği gibi çalışmalar kolaylıkla yapılabilir.

Ekskavatör Kullanımının Avantajları

İşletmelerin ekskavatör kullanımı ile beraber elde ettikleri avantajların başında yüksek düzeyde verimlilik elde etmeleri geliyor. Doğru modelin seçilmesi ile beraber hızlı şekilde kazı ve taşıma işlemleri yapılarak proje süresi ciddi şekilde azaltılır. Farklı ataşmanların takılabilmesi özelliği sayesinde tek bir iş makinesi ile farklı görevler sorunsuzca gerçekleştirilebilir. Otomatik denge, hassas çalışma ve GPS desteği olan sistemleri ile beraber ekskavatörler çok daha doğru şekilde çalışmalarını gerçekleştirebilir. Özellikle yeni modellerde modern kabinlerin bu iş makinelerine eklenmesi ile beraber operatörler çalışmaları çok daha az yorgunluk ve güvenli şekilde yapma imkanına erişirler. Özel tasarıma sahip modeller sayesinde taşlık, dağlık, su, çamur gibi alanlarda çalışmaları son derece rahat şekilde gerçekleştirilir.

Ekskavatör Seçimi Nasıl Olmalıdır?

Farklı modeller arasından doğru ekskavatör seçiminin yapılması; gerçekleştirilen projelerin başarılı olması, güvenli çalışma koşulları ve maliyetteki verimlilik konularında ciddi bir öneme sahiptir. Doğru modelin seçilebilmesi adına öncelikli olarak yapılacak işin kapsamı ve proje türünü netleştirmek gerekir. Buna göre hangi ekskavatör modelleri içerisinden doğru seçim yapılması mümkün olur. Proje türünün yanı sıra arazinin özellikleri de yine seçim sırasında dikkatli olunması gereken konulardan bir diğeridir. Her ekskavatör modeli farklı alanlarda çalışma hızlarına sahiptir. Kazılması gereken derinlik ve ne kadar alana erişilmesi gerektiği de yine önemli olan detaylar arasında kendine yer buluyor. Bu aşamada bom ve arm uzunluğuna göre seçim yapılmalıdır.

Yüksek verimlilik ile gerekli çalışmaları gerçekleştirmek isteyenlerin ekskavatör seçimi yaparken motor gücüne ve kepçe hacmine dikkat etmesi gerekir. Hafif işlerde 50 – 70 HP motor gücü ve 0.04 – 0.2 metreküp kepçe hacmi yeterlidir. Orta düzeydeki işler için 80 – 150 HP motor gücü ve 0.3 – 1.5 metreküp kepçe hacmi yeterli olurken ağır işlerde ise 150 HP ve üzeri motor gücü ile 2 – 5 metreküp kepçe hacmi gerekir. Seçilecek ekskavatör yalnızca kazı çalışmaları için değil farklı çalışmalar için de kullanılmak isteniyorsa, ek olarak kullanılabilen ataşmanlar ile uyumlu olup olmadığı da önemli konular arasında yer alır. Ataşman uyumluluğu, ekskavatörün basınç değerleri ve hidrolik debisi ile direkt olarak ilgili bir konudur.

İhtiyaçların yerine getirilebilmesi adına günümüzde farklı özellikleri içerisinde barındıran ekskavatör modelleri üretilmeye devam ediyor. Yüksek performans ile çalışmaların yapılabilmesi adına mutlaka doğru modelin seçilmesi gerekir. Alanında deneyimli isimler ile yapılacak görüşmeler sayesinde seçim işlemi son derece kolay bir şekilde gerçekleştirilir.